Er zijn zo van die woorden en termen, die je moet ervaren vooraleer je ze ten volle begrijpt. Zo van die begrippen waarbij een definitie altijd tekort schiet, omdat een beschrijving met woorden niet volstaat. Eén van deze begrippen is de term ‘Holding Space’. Een manier van in iemands nabijheid vertoeven zodanig dat er ruimte is voor wat hem of haar bezig houdt, ruimte zodat iemand zich veilig kan voelen om kwetsbaar te zijn.
In deze post wil ik het hebben over hoe de paarden mij helpen om ertoe in staat te zijn de juiste houding aan te nemen binnen therapie. Om dit te illustreren vertel ik graag het verhaal van een vrouw die in behandeling kwam omdat ze angstig was en deze angsten haar hele leven begonnen te beheersen.

 

We stonden in de grote wei, het paard, de vrouw en ik zelf. De merrie kwam al grazend tegen mij aan staan, ik leunde met mijn rug tegen haar warme hals en sloeg een arm om haar heen. Zodoende kon ik de merrie voelen in plaats van haar te zien. Iedere beweging die het paard maakte tijdens het grazen was voelbaar en ondertussen keek ik in de richting van de angstige vrouw die geen contact met ons maakte. De vrouw stond op twee passen van ons verwijderd en had haar blik strak gericht op de merrie, het was bijna alsof ik er niet bij stond. Ze had nog maar amper gesproken en kon moeilijk antwoord geven op de vragen die ik stelde. De vrouw zag er erg angstig uit: getrokken gelaatsuitdrukking, gespannen schouders, onzekere bewegingen.

 

Ik vroeg mij af hoe deze situatie te benaderen gezien de vrouw zo veel moeite leek te hebben om te spreken, wanneer het mij opviel dat het paard nog geen enkele keer had opgekeken van het gras. De merrie had de deelnemer nog niet aangekeken en ging gewoon door met grazen. Gezien dit niet de gewoonte is van deze merrie begon ik mij af te vragen hoe het kwam dat een paard dat normaal vrijwel onmiddellijk op mensen af stapt die de wei betreden, nu volledig ongeïnteresseerd leek. Daar stonden we dan minuten aan een stuk, in stilte. Het enige dat veranderde aan de situatie was onze positie. Af en toe verzette het paard enkele passen en dan volgden de vrouw en ik haar op de voet. Nog steeds opzoek naar een verklaring voor het gedrag van de merrie dacht ik: “Ze verzet zich om beter te kunnen grazen” en kon op dat moment geen andere beweegreden bedenken.

 

Net op dat moment voelde ik onder mijn arm en tegen mijn bovenlichaam hoe de ademhaling van het paard heel even veranderde. Ze haalde dieper in en enkele tellen later ademde ze uit bij het verzetten van een voorbeen. Even later doet ze exact hetzelfde: opvallend diep in ademen, even wachten en dan pas uit ademen bij het verzetten van enkele passen. Alsof het haar een enorme moeite kostte om te bewegen… en toen zag ik het, of beter gezegd de merrie liet het mij zien. De vrouw haalde diep adem, verzamelde haar moed en verzette met veel moeite een halve pas in onze richting. Wat mij vooral opviel was hoe ik zelf ook de adem in hield en mij tegen het lichaam van de merrie aan drukte alsof ik naar een erg spannende scène uit een film aan het kijken was. Niet alleen die vrouw, maar ook ik was blijkbaar onder de indruk van de angst die deze vrouw zo sterk in de ban hield. De spanning was niet alleen zichtbaar maar ook zeer invoelbaar. Onbewust probeerde ik mij hieraan te onttrekken maar het paard bood weerstand en drukte tegen. Dus bleven we staan. Nadat ik mij hiervan bewust was geworden lette ik er op dat ik stand hield, desondanks de spanning. De merrie en ik bleven staan en hielden de ruimte vrij voor de vrouw die stap voor stap, met ingehouden adem, dichterbij kwam tot ze het paard kon aanraken.

 

Achteraf bekeken was dit wat de deelneemster op dat moment nodig had. De druk en de spanning van de angst even samen dragen. Dit gaf haar net genoeg ademruimte om te verwoorden wat haar overkwam. Bij aanvang van de sessie ging ik er verkeerdelijk van uit dat het paard geen aandacht had voor de vrouw. In tegendeel, de merrie maakte een perfecte inschatting van de situatie. Ze bood deze vrouw de nodige ruimte en het vertrouwen om op eigen tempo te werk te gaan, hoe zwaar en onaangenaam de spanning ook was die dit met zich mee bracht. De merrie had door hoe belangrijk het was om de ruimte te bewaren en zodoende wees ze mij op mijn rol hierin. Hoewel ik het begrip ‘Holding Space’ kende, heb ik tijdens deze sessie pas echt ervaren wat het is om de ruimte voor iemand te bewaren en was ik bijzonder dankbaar voor de steun van de wijze merrie.